Ik zit in de trein tussen Utrecht Centraal en Amsterdam Zuid. Laptop in mijn rugzak, op weg naar één van mijn opdrachtgevers. We rijden langs weilanden waar het gras wordt gemaaid. Ik kijk naar mijn knieën. Ze steken onder een zwart-met-witte-stippenjurk uit. Een jurk waarmee ik zonder problemen uit een foto van Henri Cartier Bresson geslopen zou kunnen zijn.Ik hou van die jaren. Ik hou van de smetteloze zakdoeken, zorgvuldig gestreken en geparfumeerd. In de hoek vlijtig de initialen van de eigenaar geborduurd. Voor een vrouw kwam het leven neer op onberispelijk gedrag, perfect gekapt haar, kuis gekruiste benen in onzichtbaar gestopte kousen en bij elk paar schoenen een passende handtas. Later kwam daar dan een voorzichtige dans op de klanken van Willie Alberti bij, met in je nek de ogen van je chaperonne. Als God het bliefde kreeg je een stel pientere zoons en eventueel een dochter met een talent voor pianospelen. Op haar beurt zou ze later de zoon van een huisarts uit het naburige dorp huwen.
Ongetwijfeld ging er achter menig voordeur een hoop smart schuil. Toch verlang ik wel eens naar de overzichtelijkheid van die tijd. Er viel niet veel te kiezen, een vervolgopleiding was nauwelijks aan de orde. Het genot van het dagelijks leven zat hem in de nieuwigheden van Philips en Atag-fornuizen met twee ovens. Naast de verantwoordelijkheid voor het gezin was er slechts tijd voor onschuldige hobby’s als breien en taarten bakken.
Geen gedoe met Moderne Mannen die lijden aan Moderne Kwalen als bindingsangst. In plaats van de in slagorde opgestelde vrijgezellen uit de lokale kerk, heerst er een wanorde wanneer het op het kiezen van een partner komt. Alhoewel je vooral geluk moet hebben. De beschikbare mannen worden omzwermd door meisjes die met opgehouden schort wachten tot ze rijp uit hun boom komen vallen. Wanneer er geen schort is om ze op te vangen, loopt zo’n man een buil op en verdwijnt hij meteen in een van de potjes uit het Moderne Kwalenkruidenrek.
Het lijkt er sterk op dat werkelijk alles in dit contemporaine leven schuilgaat achter een serie tests; een soort proeve van bekwaamheid. Helaas wacht er aan het eind van die proef geen glorie en rijkdom, maar vertwijfeling, nog meer keuzes en een hoop gebrande vingers. En dat ondanks de veel te dure keukenmachine die je hebt aangeschaft, omdat je er volgens de Elle-Eten echt niet zonder kan.
Wanneer zo’n meisje dan in hetzelfde schort waarin ze hem gevangen heeft iets fantastisch staat te bereiden voor haar vers gevangen man, heeft ze vooral stress over dat te dure en te grote apparaat dat in geen verhouding staat tot haar minuscule keukentje. Op de momenten die ze niet in de keuken doorbrengt, zit ze achter haar laptop of rent ze een rondje door het park, luisterend naar de nieuwste ontdekking van Erik Corton op haar iPod. Een behoorlijke opgave als je ook nog repetities met je band moet inplannen –kijk uit, aandachtsstrijd op de loer achter de volgende bocht1 -en je eigen onderneming van de grond probeert te trekken. Maar ja, je wil tenslotte een wereldse en onafhankelijke vrouw zijn die haar man het nodige tegenwicht kan bieden.
Het is een kennelijk gegeven dat je als beginnend ondernemer toch echt je eigen boontjes moet doppen als het om opdrachten gaat. Lastig, aangezien ik niet goed weet wat ik eigenlijk onderneem. Ik zou mijzelf graag zien als beginnend schrijver, maar dat grenst aan zelfgekroond keizerschap. Daar komt bij dat ik me afvraag of je als schrijver in spe wel ondernemer bent. Is het schrijverschap niet inherent aan jezelf verliezen in innerlijk gekonkel en gepeuter in de psyche?
Bij het gebrek aan zolderkamer heb ik mijzelf gekluisterd aan een andere ruimte in mijn huis alwaar ik, niet minder gekweld, probeer tot literaire creaturen te komen. Een rommelende maag brengt mij steeds tot de orde van de dag en de overtuiging dat het onontkoombaar is om op chaotische wijze de voicemail van platenbazen in te spreken en verontschuldigende e-mails doorspekt met misplaatste volzinnen te versturen. De moed zakt me zo nu en dan in de, ondanks geldgebrek toch gekochte, nieuwe schoenen. Godzijdank matchen ze met die zwart-met-wiite-stippenjurk.
– juni 2008
