[ Gepubliceerd in 100% EXPO #19, 2017 ]
Spank Moons begon in 1971 als vijftienjarige te studeren aan wat toen nog de kunsthumaniora van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen was. Sindsdien noemt hij de academie zijn tweede thuis. Na zesentwintig jaar verbonden te zijn geweest aan de afdeling fotografie, houdt de doctor en docent in de beeldende kunsten zich tegenwoordig voornamelijk bezig met het organiseren van tentoonstellingen. Deze zomer staat hij mee in voor Masters2017. Meet the Artists and Designers of Tomorrow. Die tentoonstelling presenteert de afstudeerprojecten van de masters van Sint Lucas Antwerpen en de Koninklijke Academie: ‘Je neemt best een fles water mee, want we gaan drie gebouwen vullen met kunst!’
> Dit is de tweede editie van deze eindejaarstentoonstelling, die vorig jaar plaatsvond onder de titel Capital-M. Hoe kwam dit project tot stand?
Spank Moons: ‘Stad Antwerpen is initiatiefnemer van de duotentoonstelling. Ik denk dat zij wil pronken met haar kwaliteitsinstellingen. Dat betekent ook dat er middelen zijn voor de organisatie. We konden dit jaar niet in de Parkloods terecht, maar de productieleidster had al gauw acht mogelijke locaties. Campus Paardenmarkt is van de Universiteit Antwerpen. Zij bieden ons de locatie gratis aan. In feite is het dus een samenwerking tussen drie instellingen.’
> Waarom slaan Sint Lucas en de Koninklijke Academie de handen in elkaar?
‘Het is interessant om twee instituten die complementair zijn aan elkaar, samen te brengen. De academie staat voor ambacht en “atelierschap”, Sint Lucas staat meer voor experiment. Vorig jaar heeft een curator van het Middelheimmuseum de tentoonstelling gemaakt. Uit de evaluatie bleek toen dat er beter met interne mensen gewerkt wordt, in dit geval Kurt Vanbelleghem van Sint Lucas en ikzelf. Dat is logisch, want wij zijn vaak in de instellingen aanwezig.’
> Hoe ervaar je die samenwerking met studenten?
In de tentoonstelling kunnen de studenten niet alles tonen. Ze moeten dus keuzes maken, maar dat betekent ook dat ze in gesprek moeten gaan. Het is voor ons een kwestie om de studenten te leren kennen. Dat vind ik het interessante aan het werk als curator. Je bouwt een andere relatie op dan in een lessituatie. Ik moet geen punten geven, waardoor een ander soort gesprekken ontstaat – over wat de studenten willen en hoe ze kunnen reageren op mijn vraag als curator. Ik sta ondertussen een paar jaar voor mijn pensioen en realiseer me dat ik die jonge mensen ga missen. Je krijgt veel terug van hen: inspiratie, stimulans. Zij houden het vuur brandende.’
> Wat mogen bezoekers dit jaar verwachten? Is er een tendens te ontdekken in de afstudeerprojecten?
‘Diversiteit. Iedere student heeft zijn eigen signatuur. Velen van hen willen overigens in situ werken in functie van de ruimtes. Er zal dus veel nieuw werk te zien zijn. In eerste instantie wilden we zelf thema’s zoeken in de afstudeerprojecten, zoals “vluchtelingen” of “natuur”, maar dat zou geforceerd zijn. Wat me daarom juist opvalt, is de grote verscheidenheid in vorm en aanpak.’
> Hoe vertalen jullie die verscheidenheid naar de opstelling?
‘De opbouw gebeurt organisch op basis van de voorkeuren van de studenten. Zo willen de studenten van de grafische afdeling van de academie graag samen exposeren. Kurt en ik maken de oefening, maar we moeten vooral naar de studenten luisteren, diplomatisch zijn en een vorm van kwaliteitsbewaking toepassen. We moeten als curator ook de idealen van de instellingen overbrengen.’
> Op de website van Sint Lucas staat dat de studenten met elkaar en met de toeschouwer in dialoog zullen gaan. Wordt die dialoog bewust tot stand gebracht?
‘Kunst brengt de dialoog op gang, hoewel “dialoog” misschien niet het goede woord is. Laat ons hopen dat toeschouwers een connectie maken, met het werk, met elkaar. Je kan ook afgestoten worden door iets. Maar ook dat is mooi.’
> Wat is de meerwaarde van een masterstudie binnen de kunsten?
“Dat bepaal je als student zelf. Het diploma op zich is misschien wel minder waard dan de portfolio die ermee samenhangt. Die is zeker belangrijk. Hun potentie, de belofte, en het vele werk dat in de portfolio is gekropen, moeten de studenten verzilveren gedurende de rest van hun leven. Tijdens hun opleiding moeten ze proberen te excelleren, maar vooral ook hun authenticiteit ontdekken en die vervolgens vasthouden. Ik denk dat je pas aan het eind van je leven kan zeggen wat je er echt aan gehad hebt. Wat je pad ook is, je wordt een ander mens door een kunstopleiding. Je instelling verandert, je wordt kritischer. De opleiding scherpt je observatievermogen en activeert je gevoelswereld, zodat schoonheid, het mooie en het edele, zelfs in de vuilste kunst te herkennen is.”
> Welke rol speelt deze tentoonstelling in dat traject?
‘Op 4 juli komt het werkveld kijken: curatoren, galeristen, modemensen etcetera. Het is voor de meeste masters de eerste professionele tentoonstelling. Ze moeten ervan doordrongen raken dat het erbij hoort om jezelf in de picture te zetten.’
*Masters2017. Meet the Artists and Designers of Tomorrow*
28.06-09.07.2017
Universiteit Antwerpen Campus Paardenmarkt
Rodestraat 12, Antwerpen
www.antwerpmasters.be
